ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΣΩΤΗΡΙΑ

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΣΩΤΗΡΙΑ
Μνήμη και ασθένεια στον εικαστικό λόγο



Επιμέλεια: Παναγιώτης Σ.Παπαδόπουλος


Η τέχνη μέσα στο νοσοκομείο αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα προγράμματα εφαρμογής των εικαστικών τεχνών σε δημόσιους χώρους. Ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό χώρο η τέχνη –με διαφόρους τρόπους- έχει εισέλθει στα νοσοκομεία. Όμως η έκθεση στο νοσοκομείο «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» δεν είναι απλά μια εικαστική παρουσίαση στους ευαίσθητους χώρους ενός νοσοκομείου. Ο χώρος του νοσοκομείου Σωτηρία αποτελεί ένα φορτισμένο ιστορικά χώρο στον οποίο ξετυλίχθηκαν πολλές ιστορίες. Αποτελεί το πρώτο ελληνικό λαϊκό σανατόριο(1903) που δημιουργείται ως αποτέλεσμα της φιλανθρωπικής αντίληψης του 19ου αιώνα. Θα λειτουργήσει, για μισό αιώνα, ως ένας χώρος εγκλεισμού –ακούσιου ή εκούσιου- για τους ασθενείς της φυματίωσης. Υπήρξε, μια χαρακτηριστική περίπτωση ενός ετερότοπου, δηλαδή ένας χώρου στον οποίο η κοινωνία απομόνωνε κάποια ειδική κατηγορία ατόμων που βρισκόταν –κατ’ αυτή- σε μια κατάσταση κρίσης. Την περίοδο της κατοχής η Σωτηρία συνδέεται –για άλλη μια φορά- με την ιστορία του τόπου μέσα από τις εκτελέσεις αγωνιστών και αποδράσεις κρατουμένων.
Ο χώρος αυτός είναι, ταυτόχρονα, μουσειακός αλλά και χώρος κοινωνικός που έχει κάποιο πρακτικό σκοπό ακόμα και σήμερα, αφού λειτουργεί ως ένα γενικό νοσοκομείο. Το κοινό αυτής της έκθεσης δεν είναι μόνο φιλότεχνοι αλλά και οι ίδιοι οι ασθενείς καθώς και το προσωπικό του νοσοκομείου.
Το εικαστικό σχέδιο θα πραγματοποιηθεί το χρονικό διάστημα Ιουνίου-Οκτωβρίου 2010 στους χώρους του νοσοκομείου «Η Σωτηρία». Οργανώνεται από την Α.Σ.Κ.Τ, τη διοίκηση και τους συλλόγους εργαζομένων και περιθαλπόμενων της Σωτηρίας.
Πρόκειται για μια θεματική έκθεση –με άξονες την ιστορία του νοσοκομείου- που περιλαμβάνει ζωγραφική- γλυπτική-video art και κατασκευές οι οποίες θα παρουσιαστούν στους υπαίθριους χώρους του νοσοκομείου, στο αμφιθέατρο καθώς και σε ένα νεοκλασικό κτήριο του 1915 που έχει δοθεί γι’αυτόν το σκοπό. Συνδιοργανωτής αυτού του σχεδίου είναι Α.Σ.Κ.Τ της οποίας συμμετέχουν πλήθος διδασκόντων αλλά και φοιτητών της ενώ στα πλαίσια του σχεδίου έχουν συγκροτηθεί ποικίλες ομάδες εργασίας από εικαστικούς.
Στη –σχεδόν- τετράμηνη διάρκεια του γεγονότος θα υπάρξει ένα παράλληλο πρόγραμμα στα πλαίσια του οποίου θα πραγματοποιηθούν διάφορα συνέδρια για την αρχιτεκτονική σημασία του χώρου, εικαστικά events και μουσικές εκδηλώσεις.
Είναι από τις λίγες φορές που ένα εικαστικό γεγονός ανοίγεται με τόση μεγάλη ένταση στην κοινωνία και μάλιστα σε έναν ευαίσθητο χώρο όπως είναι αυτός ενός νοσοκομείου.


Συμμετέχουν οι
καλλιτέχνες


Αγαθοπούλου Άρτεμις
Αγοργιανίτη Αθηνά
Αδάμης Μιχάλης
Αητινίδης Γιάννης
Αθανασίου Κατερίνα
Αλεξανδρίδου Σοφία
Αλιγιζάκη Μαριλένα
Αναστασιάδου Ράνια
Ανδρέου Κώστας.
Αντωνόπουλος Άγγελος
Αρβανίτης Zαχαρίας
Αριστοτέλους Μαρία
Αργυρού Μιχάλης
Αυγητίδου Αγγελική

Βαλαβανίδης Γιάννης
Βαλσαμάκη Χρύσα
Βαρβέρη Έρση
Βικεντίου Τέλλος
Βλασταράς Βασίλης
Βλασταράς Φάνης
Βλατή Πολυάννα
Βούτος Χαράλαμπος
Βρεττός Καίσαρας

Γαβριήλ Παρασκευή
Γαΐτης Γιάννης
Γιαννακοπούλου Εύα
Γκουτζιούλη Κατερίνα

Γλύκα Μαρία
Γούλα Ευαγγελία,
Γρηγοριάδου Σοφία

Δασκαλάκης-Λαιμός Εμμανουήλ
Δημακοπούλου Τζίνα
Δημοπούλου Κρήνη
Δημοπούλου Δήμητρα
Δημητρέας Βαγγέλης
Δίγκα κλεοπάτρα
Δουργουνάκη Χρύσα

Ευαγγελίδου Όλγα
Ευσταθιάδη Αναστασία
Ευθυμίου Τζίμμης

Hλίας Χρήστος

Θεοδωρακάτου Μικαέλα
Θεοφίλης Χρήστος
Θεοδωρόπουλος Άγγελος
Iglesias Barrios Noemi.
Ιγγλέση Μάριον
Ιωάννου Σταύρος

Καββαδία Μαριάννα
Κακλαμάνος αλέξανδρος
Καλλέ Φωτεινή
Καραθάνου μαρία
Κατζουράκης Κυριάκος
Κατσιβελάκης Βασίλης
Καραμπελά Αθανασία
Καρβούνη Βικτωρία
Κάτκόβα Γιελένα Ανατολίεβνα
Kόγκα Ανθούλα-
Κελαϊδής Βασίλης
Κεσσανλής Νίκος
Κιουπκιολής Αλέξανδρος
Kιουρτσόγλου Λευτέρης
Κλιάφα - Σάκκουλα Πέγκυ
Κονδύλη Μίνα
Κονταρίνη Κατερίνα
Κοτσώνη Ελσα
Κουνέλης Γιάννης
Κράλλης Άγγελος
ΚροντήρηΑφροδίτη
Κύρκου Ευδοκία
Κωστής (Τριανταφύλλου)

Λιουδάκης Βαγγέλης
Λαλές Κώστας
Λουκίδης Λουκάς

Μάνθου Βερινία
Mark Rilène
Μήλιος Γιώργος
Μιχαλακοπούλου Αντιγόνη
Μπερούτσος Θανάσης
Μπορουτζή Στέλλα
Μπότσογλου Χρόνης
Μπουρίτη Αιμιλία
Μυλωνάκης Γιάννης


Νεοφύτου Γιάννα
Νησιρίου Δέσποινα
Νικολαΐδης Ανδρέας
Νικηφορακη Μαρια.

Ξανθοπούλου Μυρτώ

ομάδα Δημιουργικής Κίνησης

Παπαζήση Κατερίνα
Παπαγεωργίου Βασίλης
Πασχαλίδου Κατερίνα
Παπαδημητρίου Μαρία
Πατερίμου Νότα
Παπαϊωάννου Έφη
Παπανικολάου ΠειρουνίδουΕλένη Πέτροβα Μαργαρίτα Πλαχούρηs Απόστολος
Πολίτη Δήμητρα
Πολυχρονιάδης Ηλίας
Πράσινος Μάριος
Πρίφτη Ελένη

Ρενιέρη Ευη
Ρεντούμης Δημήτρης

Σαραντοπούλου Αλέξια
Σαρματζή Μαρίνα
Σεβαστάκης Δημήτρης
Σιάμκουρη Μάγδα,
Σινιόρογλου Ιωάννης
sitorengo andreas
Σκαλκώτος Δημήτριος
Σκανδάλη Δήμητρα
Σουμή Ελένη
Σπανού Χριστίνα
Σπηλιώπουλος Μάριος
Σταθά Αγγελική
Σταθόπουλος Νίκος
Στρατηγού Μαργαρίτα

Τζελεπάκη Μαρία-Τερέζα
Τηλιγάδης Κων/νος
Τσαλαματά Βασιλική
Τσακουμάκου Χριστίνα-Νίκη
Τσεριώνης Γεώργιος
Τσιαντζής Δημήτρης

Χακίμ Ντόρις
Χαραλαμπόπουλος,Σπύρος
Κλείτορας]
Χαραλάμπους Πάνος
Χαρονίτου Αριστέα
Χατζηκωσταντής Νίκος
Χατζησάββα Ερατώ
Χειμωνίδης Στέλιος
Christoforou John
Διάρκεια έκθεσης: Από Παρασκευή 18 Ιουνίου μέχρι την
Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2010

Ώρες Λειτουργίας:
Τρίτη - Παρασκευή: 11:00 - 14:00 & 19:00 - 22:00
Σάββατο - Κυριακή: 11:00 - 14:00


Σωτηρία: Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος ΑθηνώνΔιεύθυνση, Μεσογείων 152, πληροφορίες, τηλ,7751489-747

ΕΡΥΣΙΧΘΩΝ- ΣΥΓΧΡΟΝΗ ANAΓΝΩΣΗ TOY ΜΥΘΟΥ

Ερυσίχθων, σύγχρονη ανάγνωση του μύθου.

Αθήνα (14-18 Μαϊου) στο πλαίσιο της Νύχτας και Ημέρας των Μουσείων

Ελευσίνα (5 Ιουλίου έως 3 Οκτωβρίου)

ΟργάνωσηΚέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών Υπό την Αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Επιστημονική επιμέλεια: Αικατερίνη Πολυμέρου Καμηλάκη, Διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.

Επιμέλεια έκθεσης:Λουϊζα Καραπιδάκη, ιστορικός τέχνης, μόνιμη συνεργάτις του Κέντρου Λαογραφίας.

Με την υποστήριξη του Δικτύου Μουσείων του Κέντρου των Αθηνών και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας

Η έκθεση «Ερυσίχθων: Σύγχρονη ανάγνωση του μύθου» θα πραγματοποιηθεί στο Πολιτιστικό Κέντρο Κανελλόπουλου στην Ελευσίνα (Ιούλιος - Οκτώβριος). Η έκθεση θα προπαρουσιαστεί και στις 14-18 Μαΐου ((από τη νύχτα Μουσείων έως τη μέρα Μουσείων), όταν έργα καλλιτεχνών θα φιλοξενηθούν από το Δίκτυο των μουσείων (20 Μουσεία) του ιστορικού Κέντρου της Αθήνας, την Ελληνοαμερικανική Ένωση, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή και τον κήπο του Προεδρικού Μεγάρου.Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Αφροδίτη Λίτη, Παναγιώτης Τέτσης, Σπύρος Κρητικός, Αποστόλης Ζολωτάκης, Θανάσης Μπερούτσος, Τάσος Μαντζαβίνος, Αλεξάνδρα Αθανασιάδη, Ανδρέας Λόλης, Ειρήνη Γκόνου, Μίλτος Παντελιάς, Καλλιρρόη Σπυρίδωνος, Χρύσα Βέργη, Μαρία Γιαννακάκη, Καλλιρρόη Μαρούδα, Γιώργος Τσεριώνης, Κωνσταντίνα Κατρακάζου, Στέφανος Ζαννής, Κατερίνα Χαριάτη Σισμάνη, Βένια Μπεχράκη, Μάγδα Ταμμάμ, Χάρης Κοντοσφύρης, Ελένη Τζάτζαλος, Χρήστος ΧαρίσηςΣκίτσο: ΚουντούρηςVideo: Γιώργος Ταξιαρχόπουλος, Σαββίνα Πατρικίου, Γρηγόρης Μαρκάτος, Ιωάννα Ράλη Πέτρος ΒρέληςΚεραμεικό: Katharina Bolesch.

ΤΟ ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ Συνήθως λέμε ότι «η φύση τιμωρεί». Όμως η φύση δεν έχει συναισθήματα για να θυμώνει και να τιμωρεί. Αυτό που φαίνεται σε μας σαν τιμωρία είναι η αντίδραση που προκαλούν οι ενέργειές μας, όταν διαταράσσουν την ισορροπία των στοιχείων της. Οι παρεμβάσεις του ανθρώπου, όταν αυτές κατευθύνονται από την πλεονεξία, την αδηφαγία και την απερισκεψία είναι επικίνδυνες, είτε πρόκειται για την καταστροφή ενός δάσους ή ενός αλσυλίου, είτε για την μόλυνση της ατμόσφαιρας, των ποταμών και των θαλασσών.Ο πρωτόγονος άνθρωπος, αντιμέτωπος με τα στοιχεία της φύσης τα θεοποίησε και απέδιδε σʼ αυτά τιμές για να τα εξευμενίσει. Όσο οι γνώσεις του για το φυσικό του περιβάλλον αυξάνονταν ανακάλυπτε πως έπρεπε να το προστατεύσει για να είναι φιλικό μαζί του. Έτσι ζωτικά στοιχεία για την επιβίωσή του αφιέρωνε σε θεότητες, που λάτρευε με εκδηλώσεις και προστάτευε με την απόδοση ιερότητας. Έτσι δάση και άλση αφιερώνονταν σε θεότητες, τα δένδρα είχαν ψυχή, που τα προστάτευε (Δρυάδες, Αμαδρυάδες, Δενδρίτες θεούς), οι πηγές, τα ποτάμια, οι λίμνες είχαν τις νεράιδες, τις νύμφες, τις λάμιες που απέτρεπαν τον επίδοξο πλεονέκτη να επωφεληθεί, υπονομεύοντας το μέλλον των επόμενων γενεών. Ο μύθος του Θεσσαλού Ερυσίχθονα, που διασώζει στον ύμνο στη Δήμητρα ο ποιητής Καλλίμαχος, δείχνει πως οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν αντιληφθεί ότι ο άνθρωπος απέναντι στην φύση πρέπει να είναι προσεκτικός και ευσεβής, γιατί θα υποστεί αργά ή γρήγορα τις συνέπειες των δικών του ενεργειών, αφού είναι αλληλένδετη με τον κύκλο της ζωής του. Ο Ερυσίχθων ήταν ένας πλεονέκτης, βέβηλος και ασεβής άνθρωπος. Μία μέρα βάλθηκε να κόψει ένα ιερό δένδρο της Δήμητρας. Παρά τις παρακλήσεις και τις προειδοποιήσεις της νύμφης που το κατοικούσε, αυτός αποτελείωσε το δέντρο. Για τιμωρία του η Δήμητρα του έστειλε ακόρεστη πείνα που δεν ικανοποιούνταν με τίποτα. Έφαγε ό,τι είχε και δεν είχε, ξόδεψε όλα του τα πλούτη για να αγοράσει όλα τα αγαθά της και να τα φάει. Πούλησε την ίδια του την κόρη, την μάγισσα Μήστρα, για να αγοράσει τροφή. Τέλος έφαγε και τα ίδια του τα μέλη και πέθανε, χωρίς ποτέ να ικανοποιήσει την πείνα του. Ο μύθος συμβολίζει την αδηφαγία, την αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, που χωρίς μέτρο καταναλώνει ακόρεστα και πάνω από τις φυσιολογικές του ανάγκες, στερώντας το μέλλον των παιδιών του και όλων των ζωντανών της φύσεως - τις μορφές των οποίων παίρνει διαδοχικά η κόρη του - και τελικά τρώει τις ίδιες τις σάρκες του και οδηγείται στον αφανισμό.